start

01.08.1944 – Pamiętamy!

„...Pierwszy sierpień, dzień krwawy,
powstał naród Warszawy...”


„1 sierpnia we wtorek 1944 roku było niesłonecznie, mokro, nie było za bardzo ciepło. W południe chyba wyszedłem na Chłodną i pamiętam, że było dużo tramwajów, samochodów, ludzi...” tak wspomina ten dzień Miron Białoszewski. Dziś mija 68 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego.

Powstanie Warszawskie wpisywało się w scenariusz planowanej na terenie okupowanej Polski akcji pod kryptonimem „Burza”. Było walką zbrojną żołnierzy Armii Krajowej przeciwko niemieckiemu okupantowi, a także próbą podjęcia działań przez władze Polskiego Państwa Podziemnego uniemożliwiających wkroczenie wojsk sowieckich na terytorium Polski. Strategicznym celem była próba ratowania powojennej suwerenności oraz przedwojennego kształtu granic państwowych. Do walk powstańczych, oprócz AK, włączyły się także formacje zbrojne wszystkich działających wówczas w Warszawie sił politycznych. Powstanie, zaplanowane jako krótkotrwała walka, przerodziło się w powszechny zryw powstańczy mieszkańców stolicy. Mimo zapału, ofiarności i męstwa nie miało szans powodzenia. Co więcej wojska sowieckie, stojące zaledwie kilka kilometrów od Warszawy pozostawały całkowicie bierne, pozwalając niemieckim bombowcom bezkarnie niszczyć miasto. Stalin uznał, że nie można dopuścić do zwycięstwa wojsk Polskiego Państwa Podziemnego w Warszawie i powołania tam władz uznających Polski Rząd Emigracyjny z siedzibą w Londynie. W rzeczywistości obiecywał pomoc, choć zamierzał uczynić wszystko, aby Powstanie zakończyło się klęską, by polegli wszyscy ci, którzy mogli stanąć na przeszkodzie powołaniu w powojennej Polsce władz politycznych, cywilnych i wojskowych, zależnych od ZSRR.

W wyniku Powstania Warszawskiego zginęło około 18 tys. żołnierzy AK i 150-200 tys. cywilów, około 85% budynków legło w gruzach, zniszczone zostały wartościowe dzieła sztuki
i zabytkowe obiekty.

Powstanie Warszawskie upadło, jednak jego idea żyje w Polsce do dzisiaj. Jego legenda umacnia w Narodzie ducha nadziei, który dał początek demokratycznym przemianom 1989 roku. Powstanie nie osiągnęło celów ani wojskowych, ani politycznych, ale dla kolejnych pokoleń Polaków stało się symbolem męstwa i determinacji w walce o niepodległość .
Dziś żywym świadectwem tamtych wydarzeń jest Muzeum Powstania Warszawskiego skupiające pamiątki z tego heroicznego czynu narodowego z 1944 roku.

(JW)