Jestem nauczycielem – pedagogiem i chcę zmieniać świat
Człowiek przychodzi na świat w rodzinie, w której dorasta by założyć własną rodzinę prokreacyjną. Wybiera małżonka, wychowuje dzieci, dzieli radość z wnukami, aby wreszcie się zestarzeć. To naturalny bieg życia człowieka, niezmienny od wieków cykl wyrażający się w słowach: „człowiek rodzi się, aby kiedyś umrzeć”. W życiu człowieka występują pewne istotne zadania rozwojowe, które każdy musi rozwiązać. Do takich wydarzeń nie tylko naukowcy zaliczają, rozpoczęcie edukacji szkolnej, pokonywanie kolejnych progów edukacyjnych, przezwyciężanie ograniczeń, niepełnosprawności oraz oswojenie się z własną starością. Wymienione wydarzenia są nieuchronne, są naturalnym elementem życia. Takie spojrzenie na cykl życie człowieka sprawia, że ludzie coraz bardziej świadomie dobierają i poszukują osób towarzyszących i wspierające osobę w krytycznych etapach życia. Każdy rodzic doskonale wie jak ważny jest wybór nauczyciela wychowania przedszkolnego, czy nauczyciela w klasach I-III, którym powierzamy opiekę nad potomstwem. To właśnie nauczyciel może wprowadzić dziecko bez większego wysiłku w świat uporządkowanej wiedzy o świecie, czytania, pisania, rachunków, ortografii, nauki języka angielskiego, ułatwić relacje z rówieśnikami. Twórczy nauczyciel w sposób zabawowy, stosując wymiary i poziomy integracji sprawi, że uczniowi towarzyszy radość w poznawaniu nowych treści. Zawód nauczyciela wychowania przedszkolnego, czy edukacji wczesnoszkolnej, w czasach mocno dynamicznego rynku pracy jest zawodem stabilnym i dającym satysfakcję.
Jedna ze studentek pedagogiki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im S. Pigonia w Krośnie, stwierdza: „Jestem nauczycielką przedszkola – zmieniam świat”. W takich słowach opisuje swoje zawodowe zmagania Gabriela Nycz, studentka III roku specjalność edukacja wczesnoszkolna z wychowaniem przedszkolnym, pracująca jako nauczycielka wychowania przedszkolnego w Niepublicznym Przedszkolu „Stokrotka”. Swoje doświadczenia zawodowe Pani G. Nycz zdobywała na początku jako opiekunka dziecięca w Anglii. „Ta przygoda - jak twierdzi - ukierunkowała jej całe dalsze życie”. Dziś nie wyobraża sobie pracy zawodowej bez kontaktu z dziećmi w wieku przedszkolnym, a studiując specjalność nauczycielską zdobywa niezbędne kompetencje do pracy w zawodzie.
Plan studiów ułożony jest w taki sposób, że w kolejnych latach studenci poznają coraz bardziej specjalistyczną wiedzę dotyczącą najpierw edukacji wczesnoszkolnej a następnie wychowania przedszkolnego. W ramach wielu zajęć metodycznych poznają tajniki pracy nauczyciela z małym dzieckiem. Pani Nycz od 2015 roku pracuje w wymienionym przedszkolu prowadząc grupę dzieci 2,5 -3 letnich. Uwielbia swoich podopiecznych, a praca przynosi jej radość i zadowolenie. „W pracy z przedszkolakami najważniejsza jest cierpliwość i rozumienie małego dziecka, kochanie go takim jak jest” - dodaje pani G. Nycz. Stwierdza też, że dzieci są dla niej źródłem radości i siły, a studia na kierunku pedagogika specjalność EWWP to najlepsze rozwiązanie.
Praca z dziećmi w przedszkolu, czy szkole, ale także placówkach opiekuńczych nierzadko łączy się z kontaktem z dziećmi o różnych zaburzeniach. Dane statystyczne zamieszczane w literaturze naukowej, ale także prasie codziennej informują coraz powszechniej o diagnozowaniu deficytów i zaburzeń u uczniów wymagających korekty, kompensacji, rehabilitacji a także terapii pedagogicznej, konieczności pracy z dzieckiem i jego rodziną. Można tutaj wymienić na przykład zaburzenia ze spektrum autyzmu. Dlatego też obserwujemy zwiększone zainteresowanie kierunkiem pedagogika zwłaszcza specjalnościami pedagogika społeczno-opiekuńcza oraz terapia pedagogiczna. W ramach tych specjalności studenci poznają specyfikę pracy w palcówkach udzielających pomocy rodzinie i dziecku z dysfunkcjami. Zagłębiają się w elementy terapii pedagogicznej i socjoterapii, pracy z człowiekiem niepełnosprawnym.
Współczesny człowiek zadaje sobie także pytania o jakość życia, zwłaszcza w wieku podeszłym. Pytania tego typu pojawiają się na marginesie danych demograficznych wskazujących dynamicznie wzrastającą liczbę emerytów, publicznych debat o jakości opieki medycznej, ale także organizacji czasu wolnego i opieki nad seniorami. Dlatego zyskują na popularności kierunki studiów, które przygotowują specjalistów do pracy z człowiekiem chorym nie w pełni sprawnym, starym. Starość przestaje być ujmowana tylko w kategoriach samotności i osamotnienia, nieuleczalnej choroby a także kolejki do specjalisty. Człowiek stary jest wartością samą w sobie, źródłem wiedzy i mądrości życiowej, któremu należy się szacunek i należne miejsce w rodzinie i społeczeństwie. Dostrzec jednak należy, że nie zawsze dzieci gwarantują właściwą opiekę seniorowi. Tempo życia, dyspozycyjność w pracy, odległość od miejsca zamieszkania seniora, emigracja zarobkowa to tylko wybrane czynniki, które powodują, iż w przyszłości rynek usług opiekuńczych wobec seniorów będzie rozwijał się wyjątkowo dynamicznie. Przyszłościowym zawodem są zatem specjalności związane z opieką nad seniorami, połączone z organizacją czasu wolnego. Tego typu doświadczenia mają za sobą kraje europejskie, które już od wielu lat zmagają się ze starzeniem społeczeństwa. Także taką specjalność: opieka nad osobami starszymi z organizacją czasu wolnego można studiować na kierunku pedagogika. Jest to odpowiedź na potrzeby osób starszych wzorowana na rozwiązaniach skandynawskich.
Człowiek od zawsze był ważną kategorią w rozważaniach naukowych wielu subdyscyplin. Różnie ujmowany i definiowany jest także niezwykle ważną kategorią w czasach współczesnych. Małe dziecko prowadzone przez nauczyciela w świat wiedzy i rozumienia świata, będzie za kilka lat budowało otaczający świat, założy rodzinę i najprawdopodobniej wychowa dzieci, stanie się też człowiekiem starym. Na każdym z tych etapów zada sobie pytanie: kim jestem i kto jest przy mnie? Warto odpowiedzieć: pedagogiem, nauczycielem, opiekunem - człowiekiem, który kocha ludzi – dzieci, młodzież i dorosłych, towarzyszem i inspiratorem ich wielokierunkowej egzystencji.
Opracowanie:
dr Barbara Lulek
Kierownik Zakładu Pedagogiki
PWSZ im. S. Pigonia w Krośnie